Geschiedenis van de Bandrecorder

Dat door middel van magnetisme geluid kan worden opgenomen op ijzerdraad was al sinds 1898 bekend, toen de Deen Valdemar Poulsen (1869-1942) de telegrafoon construeerde om telefoongesprekken op te nemen. De geluidskwaliteit was echter erg slecht. Enige verbetering werd bereikt met het in 1927 ontdekte principe van de voormagnetisatie van de geluidsdrager. De doorbraak kwam in 1935 van de Duitse firma AEG, die op de Funkausstellung, de Duitse tegenhanger van de latere Nederlandse Firato, in Berlijn het prototype toonde van de Magnetophon. Dat apparaat gebruikte een door de Duitse firma IG Farben (BASF) ontwikkelde acetaatband met een magnetische laag om geluid vast te leggen. De Magnetophon was de eerste bruikbare bandrecorder, vooralsnog voor alleen professionele doeleinden. De Magnetophon betekende ook een enorme stap voorwaarts ten opzichte van geluidsopnames op wasplaten, wat toen de gebruikelijke techniek was. In 1935 begon de bandrecorder aan zijn opmars, eerst vooral in Duitsland.

John T. Mullin (1913-1999), officier van het Amerikaanse leger in Engeland, verbaasde zich in 1943 over de geluidskwaliteit van nachtelijke Duitse radio-uitzendingen. Hij hoorde volledige orkesten Strauss en Lehár spelen, zonder de gebruikelijke vervorming die schellakplaten toen hadden. Mullin dacht eerst dat de orkesten live speelden, hoewel hij dat niet met het late uur kon rijmen. Later ontdekte hij dat hij bandopnames hoorde van de Magnetophon. In 1945 maakte Mullin deel uit van het bezettingsleger in Duitsland en legde hij de hand op de onderdelen voor twee Magnetophons en wat geluidsbanden. Hij zond ze als souvenir naar Amerika.

Terug in zijn vaderland, produceerde Mullin met deze twee bandrecorders in 1947 de radioshows van Bing Crosby. Tot dan toe werden deze op platen opgenomen. Door het intensieve gebruik sleten de Magnetophons. Ook de geluidsbanden waren door herhaaldelijk monteren aan vervanging toe. Mullin kreeg dringend behoefte aan reserverecorders en nieuwe geluidsbanden. De firma Ampex, die zich niet stoorde aan (door de Amerikanen geconfisqueerdepatenten, begon met het ontwikkelen van een recorder op basis van de door Mullin meegenomen Magnetophons. Tegelijkertijd begon 3Mmet het maken van geluidsbanden, gelijkwaardig aan die van BASF. Ampex kreeg het eerst niet voor elkaar: hun bandrecorder kon alleen geluid weergeven. Ook de banden van 3M haalden in het begin niet de BASF-kwaliteit. Uiteindelijk lukte het beide bedrijven toch om volwaardige alternatieven te ontwikkelen. Dat was het begin van de tape industry in Amerika. Enige jaren later bedacht Ampex de eerste videorecorder.

Thuisgebruik

Rond dezelfde tijd kwam wereldwijd de productie van bandrecorders voor thuisgebruik op gang. De consument kon kiezen uit een hele reeks modellen van bekende radiotoestelfabrikanten, zoals Philips en Grundig. De bandsnelheid van de Magnetophon, 76 cm/s voor de hoogste kwaliteit, was voor huiskamergebruik niet nodig. De meeste recorders hadden snelheden van 4¾, 9½ en 19 cm/s. Dat spaarde dure band uit. Ook de aparte weergave- en opnamekoppen van de Magnetophon waren voor thuiskwaliteit niet noodzakelijk. De thuisrecorder had een gecombineerde opname-/weergavekop en één motor, die zowel het bandtransport als het snel heen- en terugspoelen verzorgde. Het bandgebruik werd nog voordeliger door de halfspoortechniek: een band bevatte twee geluidskanalen. Het tweede geluidskanaal was meestal te horen wanneer men de band omdraaide. Rond 1960 kwamen er ook 4-spoorsrecorders, wat niet alleen stereo-opnamesmakkelijker maakte, maar ook trucopnames, zoals duoplay (sound with sound) en multiplay(sound on sound). Eén persoon kon met zichzelf een duo of een combo vormen, een techniek waarmee Les Paul wereldberoemd werd. In de loop van de jaren 1960 verschenen er ook bandrecorders van hogere geluidskwaliteit, zoals de Revox van de firma Studer, fabrikant van studiorecorders, die evenals de professionele modellen drie motoren hadden en gescheiden opname- en weergavekoppen voor nabandcontrole en echo-opnamen.

Vooral de Revox A-77, in 4 verschillende versies geproduceerd tussen 1967 en 1977, was een uiterst populaire, robuust gebouwde machine, die zowel in huiskamers als in semi-professionele omgevingen, zoals ziekenomroepen, werd gebruikt. Halverwege de jaren 1960 verschenen de eerste Japanse bandrecorders, waarvan vooral AkaiSony en Teacpopulair waren door hun mechanische betrouwbaarheid. Bedrijven die (bijna) uitsluitend bandrecorders (ook voor de consumentenmarkt) maakten, waren Ampex, UherTandbergOtari en Solidyne. Sommige bandrecorders hadden, naast de hierboven genoemde bandsnelheden, ook de semi-professionele bandsnelheid van 38 cm/s, doorgaans met 2 sporen, soms ook met 4-sporen.

De jaren 1960-70 waren de hoogtijdagen van de bandrecorder.

Technische verbeteringen

De band werd steeds dunner, zodat er meer band, en dus langere opnames, op dezelfde spoel kon.

BenamingDikteLengte op
spoel van 18 cm
Speelduur per kantToepassing
19 cm/s9,5 cm/s4,75 cm/s
standaardband50 μm360 m32 minstudio (grotere dikte, kleinere rek en lagere doordruk)
langspeelband35 μm540 m95 minbij de consument het populairst
doubleplayband25 μm720 m126 min
tripleplayband18 μm1080 m190 minafgeraden
quadrupleplayband12 μm60 mincompact cassette

Het gebruik van tripleplayband werd door de meeste bandrecorderfabrikanten afgeraden, vanwege de verhoogde kans op rek of breuk, of omdat het loopwerk van de bandrecorder niet goed overweg kon met deze zeer dunne band. Vooral snelspoelen van tripleplayband leidde vaak tot problemen, zoals bandsla.

N.B.: 1 μm = 0,001 mm = één miljoenste meter

Info Wikipedia

2ehands Audio 2ehands Pink Floyd Akai Bandrecorders Band Merch Betere Vintage Audio Collectable Vinyl Floyd Merchandise Floyd Records Gebruikte Geluidsapparatuur Hifishark Highend Audio Internationale Platenbeurs Metal Merch Metal Merchandise Original Vinyl Otari Reel2Reel Pink Floyd Verzamelaar Platenbeurs Platenmarkt Pop Merch Promo Radioshows Records for Sale Revox Bandrecorders Rock Merch Second Hand Records Sony Vintage Audio Tandberg Audio Tweedehands Platen Verzamelvinyl Vintage Audio Equipment Vintage Audio Kopen Vintage Audio Specialist Vintage Audio Te Koop Vintage Audio Veiling Vintage Audio Verkopen Vintage Hifi Vintage Hifi Apparatuur Vintage Hifi Te Koop Vintage HighEnd Apparatuur Vintage Luidsprekers Vintage Pro Audio Vintage Stereo Apparatuur Vintage Stereo Set Waarde van Vintage Audio

Winkelwagen
Scroll to Top